Agrotechnika warzyw
Agrotechniką nazywa się szereg zabiegów, które koncentrują się na uzyskaniu obfitych i jakościowych plonów podczas upraw rolnych i roślin. Wszystkie zabiegi agrotechniczne stosowane w odpowiedniej ilości i porze pozwalają uzyskać lepsze warunki upraw oraz zwiększenie plonów.
https://www.ihar.edu.pl/index.php
Uprawy są bardzo wymagające, jeśli chodzi o ich właściwe pielęgnowanie. Zalecamy wybierać sprawdzone rozwiązania agrotechniczne, dzięki którym dowiesz się jak dopasować działania do konkretnych odmian roślin.
Zaufaj nam i naszym sprawdzonym rozwiązaniom.
Na naszej stronie poznasz agrotechnikę uprawy danej rośliny: sposoby nawożenia, rozstawy.
Dowiesz się o potencjalnych szkodnikach i chorobach, które mogą pojawić się podczas upraw.
Znajdziesz informacje o skutkach wywieranych przez dany plon na glebę, na jakiej glebie można prowadzić jego uprawę, na jaką głębokość wysiać nasiona, w jakiej temperaturze kiełkują oraz na co roślina jest wrażliwa i kiedy zebrać jej nasiona.
Bób (Vicia Faba)
Bób jest dobrym przedplonem pod inne warzywa, wzbogaca glebę w azot i zostawia ją w dobrej strukturze. Wymaga gleby ciężkiej, żyznej o dużej pojemności wodnej i odczynie obojętnym. Uprawiamy go w 2-3 roku po oborniku. Nasiona wysiewamy na głębokości 5 cm. Kiełkują w temp. 3-17°C. Młode siewki znoszą przymrozki do -4°C. Bób jest wrażliwy na zachwaszczenie i brak wody w glebie. Zbioru nasion, w fazie dojrzałości mlecznej, dokonujemy w 80-90 dni po wschodach. Świeże nasiona zawierają dużo białka roślinnego, węglowodanów, witamin i soli mineralnych. Ilość nasion w 1g: 1-2 szt.
NORMA WYSIEWU: 1-3 kg/ar.
SIEW: III-IV.
ZBIÓR: VI-VII.
ROZSTAWA: 30 x 25 cm
NAWOŻENIE na 1ar: 0.4 kg N, 0.6-0.9 kg P2O5, 1.2-1.9 kg K2O i 0.25 kg MgO.
CHOROBY: rdza bobu, zgorzel siewek i sucha zgnilizna bobu, askochytoza bobu, szara pleśń, mozaika właściwa
SZKODNIKI: mszyca, oprzędzik pręgowany, strąkowiec bobowy, miniarki
Brukiew (Brassica napus L. var. napobrassica)
Brukiew jest rośliną bardzo plenną, łatwą w uprawie i dobrze się przechowującą. Jest bogatym źródłem witamin z grupy B, witaminy C oraz wapnia, fosforu i żelaza. Wymaga gleby dostatecznie wilgotnej, zasobnej w składniki pokarmowe o pH 6,0-6,7. Uprawiamy ją w 2-3 roku po oborniku. Nasiona wysiewamy na rozsadniku (2-3g/m2). Kiełkują już w temperaturze 30°C. Siewki znoszą przymrozki do -4°C. Rozsadę na miejsce stałe wysadzamy od połowy maja do końca czerwca. Możliwa jest też uprawa z siewu wprost do gruntu z końcem kwietnia. Głębokość siewu 1-2 cm. Najlepsze efekty daje uprawa w redlinach. Ilość nasion w 1g: 270-410 szt.
Zabiegi pielęgnacyjne: ochrona przed pchełką po wschodach, odchwaszczanie, spulchnianie międzyrzędzi, nawadnianie w okresie suszy.
SIEW: połowa IV – połowa VI.
PIKOWANIE: V-VI.
ROZSADA: połowa VI – początek VII.
ZBIÓR: X-XI.
NAWOŻENIE na 1ar: 0.6-0.8 kg N, 0.6 kg P2O5, 1.6 kg K2O, 1 kg MgO, 0.2 kg boraksu.
ROZSTAWA: 50-60 x 20-30 cm.
SZKODNIKI: pchełka i śmietka brukwianka.
CHOROBY: czarna zgnilizna, kiła, sucha zgnilizna.
Cebula (Allium cepa var. cepa)
Cebula zwyczajna zawiera dużo soli mineralnych i witamin A, B1, B2, C, E, PP. Działa na organizm odkwaszająco, przeciwcukrzycowo i leczniczo na serce. Olejki zawarte w cebuli hamują rozwój niepożądanych w organizmie bakterii. Cebula wymaga gleby łatwo nagrzewającej się, żyznej, próchnicznej o pH 5,8 - 6,5, nie toleruje gleb zakwaszonych. Jest wrażliwa na niedobór potasu i wapnia. Uprawiamy ją w pierwszym lub drugim roku po oborniku. Zaprawione nasiona wysiewamy wiosną wprost do gruntu, na głębokość 2 cm, lub zimą do inspektu przy uprawie z rozsady. Optymalna temperatura kiełkowania 18-20°C, a po wschodach 10-12°C. Zabiegi pielęgnacyjne: nawadnianie w czasie suszy, nawożenie, ochrona przed chwastami i chorobami. Ilość nasion w 1g: 150-400 szt.
Przy uprawie cebuli z dymki cebulki wysadzamy 1-10 kwietnia. Zbiór jest przyśpieszony o 2-3 tygodnie w stosunku do uprawy cebuli z siewu i przypada na lipiec przy uprawie cebuli z kl. I i II a na maj-czerwiec przy uprawie z cebul w kl. III. W zależności od kalibrażu dymki wysadzamy na 1ha od 300 do 1500 kg.
Cebula dymka kl. I (ø 5-10 mm) wysadzamy na 1ha/300-400 kg.
Cebula dymka kl. II (ø 11-16 mm) wysadzamy na 1ha/600-700 kg.
Cebula dymka kl. III (ø 17-25 mm) wysadzamy na 1ha/1300-1500 kg.
SIEW: połowa II – połowa III, 1-15 IV.
ZBIÓR: koniec VII-X.
ROZSTAWA: 3-5 x 30-45 cm.
NAWOŻENIE na 1ar: 0.8-1.2kg N, 1-1.5kg P2O5, 1.5-2.0 K2O.
CHOROBY WIRUSOWE: żółta karłowatość, żółtaczka astra.
CHOROBY GRZYBOWE: mączniak rzekomy, głownia cebuli, biała zgnilizna cebuli, alternarioza, antraknoza.
SZKODNIKI: śmietka cebulanka, wgryzka szczypiorka, poskrzypka cebulowa, chowacz szczypiorek, udnica cebulówka, niszczyk zjadliwy.
Cebula siedmiolatka (Allium fistulosum)
Cebula siedmiolatka to roślina trwała, uprawiana na jednym miejscu przez 4 lata. Cechuje się łagodniejszym smakiem niż cebula zwyczajna. Dobrze znosi mróz i rośnie już w temperaturze kilku stopni po wyżej zera. Wytrzymuje lekkie zacienienie i okresową nadmierną wilgotność. Wymaga gleby żyznej, wilgotnej, łatwo nagrzewającej się o pH 5,8-6,5. Uprawiamy ją w 1-2 roku po oborniku. Nasiona wysiewamy wprost do gruntu w ilości 30-40 g/ar lub na rozsadniku (2g/1m2), na głębokość 1-2 cm. Rozsadę otrzymujemy po 50-60 dniach. Sadzimy ją po 3 rośliny w jedno miejsce. Nie jest wrażliwa na niskie temperatury.
Zabiegi pielęgnacyjne: odchwaszczanie, spulchnianie gleby, nawożenie mineralne, niedopuszczanie do wytworzenia pędów nasiennych. Szczypior zbieramy wiosną, gdy osiągnie 20-30 cm. Następny zbiór wykonujemy po miesiącu. Przeciętny plon szczypioru 2kg z 1m2. Ilość nasion w 1g: 250 - 450 szt.
SIEW: IV, VIII.
ROZSADA: V-VI.
ZBIÓR: IV-VI.
ROZSTAWA: 30 x 20 cm.
NAWOŻENIE na 1ar: 0.6-0.8kg N, 1.3-1.5kg P2O5, 1.6-1.8kg K2O.
CHOROBY WIRUSOWE: żółta karłowatość, żółtaczka astra.
CHOROBY GRZYBOWE: mączniak rzekomy, głownia cebuli, biała zgnilizna cebuli, alternarioza, antraknoza.
SZKODNIKI: śmietka cebulanka, wgryzka szczypiorka, poskrzypka cebulowa, chowacz szczypiorek, udnica cebulówka, niszczyk zjadliwy.
Dynia olbrzymia (Cucurbita maxima)
Dynia olbrzymia wymaga gleby żyznej, próchnicznej, przepuszczalnej o odczynie obojętnym. Stanowisko słoneczne, osłonięte od wiatru z wystawą południową. Uprawa w pierwszym roku po oborniku z rozsady lub siewu wprost na miejsce stałe. Nasiona kiełkują w temperaturze 12°C. Przy uprawie z rozsady, w końcu kwietnia, wysiewa się po dwa nasiona do doniczek w szklarni lub ciepłym inspekcie. Czas produkcji rozsady wynosi 30-35 dni. Na miejsce stałe sadzimy ją dobrze zahartowaną w drugiej połowie maja. Ilość nasion w 1g: 3-8 sztuk.
Zabiegi pielęgnacyjne: odchwaszczanie, spulchnianie gleby w początkowym okresie uprawy i ochrona przed chorobami.
SIEW: 15-30.IV, 15-30.V.
PIKOWANIE: 1-10.V.
ROZSADA: 17.V-30.V .
ZBIÓR: IX-X.
NAWOŻENIE na 1ar: 2kg N, 4.2kg P2O5, 3.6kg K20.
SZKODNIKI: śmietka kiełkówka, przędziorek chmielowiec, mszyca, wciornastki, zmienniki.
CHOROBY: mączniak rzekomy dyniowatych, mączniak właściwy, parch dyniowatych.
ROZSTAWA: 80-150 x 100-200 cm.
Dynia zwyczajna (Cucurbita pepo)
Dynia zwyczajna wymaga gleby żyznej, próchnicznej, przepuszczalnej, o odczynie obojętnym. Stanowisko słoneczne, osłoniętego od wiatru z wystawą południową. Uprawa w pierwszym roku po oborniku z rozsady lub siewu wprost na miejsce stałe. Nasiona kiełkują w temperaturze 12°C. Przy uprawie z rozsady, w końcu kwietnia, wysiewa się po dwa nasiona do doniczek w szklarni lub ciepłym inspekcie. Czas produkcji rozsady wynosi 30-35 dni. Na miejsce stałe sadzimy ją dobrze zahartowaną w drugiej połowie maja. Ilość nasion w 1g: 3-8 sztuk.
Zabiegi pielęgnacyjne: odchwaszczanie, spulchnianie gleby w początkowym okresie uprawy i ochrona przed chorobami.
SIEW: 15.IV-30.V.
PIKOWANIE: 1-10.V.
ROZSADA: 17.V-30.V.
ZBIÓR: IX-X.
NAWOŻENIE na 1ar: 2kg N, 4.2kg P2O5, 3.6kg K20.
SZKODNIKI: śmietka kiełkówka, przędziorek chmielowiec, mszyca, wciornastki, zmienniki.
CHOROBY: mączniak rzekomy dyniowatych, mączniak właściwy, parch dyniowatych.
Fasola wielokwiatowa (Phaseolus coccineus)
Fasola wielkokwiatowa najlepiej udaje się na glebach żyznych, bogatych w próchnicę, ciepłych i przepuszczalnych. Stanowisko słoneczne. Uprawiamy ją w 2-3 roku po oborniku. Nasiona przed siewem zaprawiamy. Siejemy na głębokość 5 cm. Optymalna temperatura kiełkowania 15-18°C. Wymaga nawożenia azotem przedsiewnie w dawce 0,4 kg/ar oraz potasem (0,8-1,2kg/ar) i fosforem (0,8kg/ar) pogłównie. Wegetacja od siewu do zbioru pierwszych dojrzałych nasion trwa ok. 12 dni. Rośliny są bardzo wrażliwe na zaskorupienie gleby i zachwaszczenie. Średnia masa 1000 nasion: 1200g.
SIEW: 15.V-1.VI.
ZBIÓR: koniec VIII – połowa IX.
ROZSTAWA: 50 X 25-30 cm.
NAWOŻENIE na 1ar : 0.4 kg N, 0.8 kg P2O5, 0.8-1.2 kg K2O.
CHOROBY: antraknoza, zgnilizna twardzikowa, bakterioza obwódkowa.
SZKODNIKI: zmienniki, strąkowiec fasolowy, śmietka kiełkówka.
Fasola zwykła (Phaseolus vulgaris)
Fasola zwyczajna najlepiej udaje się na glebach żyznych, bogatych w próchnicę, ciepłych i przepuszczalnych o pH 6,5-7,8. Uprawiać należy ją w 2-3 roku po oborniku. Nasiona przed siewem zaprawiamy. Siejemy na głębokość 2-5 cm. Optymalna temperatura kiełkowania 18-22°C .Wymaga nawożenia potasem i fosforem. Jest bardzo wrażliwa na zaskorupienie gleby i zachwaszczenie. W okresie suszy wskazane nawadnianie. Ilość nasion w 1g: 1-6 sztuk.
SIEW: 10.V - 30.VI
ZBIÓR: VII-IX.
OBSADA: 25-30 roślin/1m2
ROZSTAWA: 6-7 x 45-60 cm
NAWOŻENIE na 1ar : 0.8-1.2 kg K2O, 0.6-0.8 kg P2O5, 0.5kg N na 14 dni przed siewem.
CHOROBY: antraknoza, bakterioza obwódkowa, zgnilizna twardzikowa, rdza fasoli.
SZKODNIKI: zmienniki, strąkowiec fasoli, śmietka kiełkówka.
Groch (Pisum sativum)
Groch wymaga gleby piaszczysto-gliniastej, żyznej, próchniczej, szybko nagrzewającej się wiosną o pH 6,5-7,0. Uprawiamy go w 2-3 roku po oborniku. Nasiona wysiewamy wprost do gruntu na głębokość 2-6 cm. Optymalna temperatura kiełkowania 18°C. Optymalna temperatura wzrostu w dzień 16-21°C i 10-16°C w nocy. Młode rośliny wytrzymują przymrozki do -7°C. Podstawowym zabiegiem pielęgnacyjnym po siewie jest niszczenie skorupy glebowej, nawadnianie w początkowym okresie wzrostu i odchwaszczanie. Ilość nasion w 1g: 3-5 sztuk.
SIEW: III-20.IV.
ZBIÓR: V – połowa VII.
ROZSTAWA: 3-4 x 15-25 cm.
NAWOŻENIE na 1ar: 0.8 kg P2O5, 1.2 kg K2O, 0.4 kg N przedsiewnie.
CHOROBY WIRUSOWE: mozaika, karłowacenie roślin.
CHOROBY GRZYBOWE: zgorzel siewek, fuzarioza grochu, askochytoza, rdza grochu, mączniak prawdziwy.
SZKODNIKI: oprzędzik pręgowany, pachówka strąkóweczka, paciornica grochowianka, mszyca grochowa, wciornastek, dziubaczek bobowiec, strąkowiec grochowy.
Kalafior (Brassica oleracea var. botrytis)
Kalafior uprawiamy na glebach zasobnych w wodę, nie zakwaszonych, szybko nagrzewających się, lekkich (lessach, madach) lub średnio zwięzłych w wysokiej kulturze. Wymaga intensywnego nawożenia mineralnego i organicznego. Niedobór boru powoduje brunatnienie róż a niedobór molibdenu wywołuje biczykowatość roślin. Zaprawione nasiona wysiewamy z początkiem lutego do skrzynek w ilości 2-3g/1 skrzynkę. Nasiona kiełkują po 5 dniach w temperaturze 20°C. Rozsadę pikujemy do doniczek o średnicy 6-10 cm. Doniczki umieszczamy w inspekcie o temperaturze 14°C. Zahartowana rozsada znosi spadki temperatury do -5°C.
Zabiegi pielęgnacyjne: odchwaszczaniu, nawożeniu pogłównym i podlewaniu w okresie suszy. Glebę wzruszamy do głębokości max. 5 cm, by nie uszkodzić systemu korzeniowego. Roślina wytwarza róże w temp. poniżej 20°C. Optymalna temperatura jaryzacji kalafiora: 10-12°C. Minimalna temperatura wzrostu: 30°C. Ilość nasion w 1g: 260-320 sztuk.
SIEW: 15.I - III, 1-15 VI.
PIKOWANIE: III – początek V.
ROZSADA: IV-V, koniec VI – połowa VII.
ZBIÓR: V- X
- uprawa wiosenna: V-VI,
- uprawa letnia - zbiór VII-VIII,
- uprawa jesienna - zbiór IX-X.
Okres od wysadzenia do zbioru:
- odmiany wczesne: 55-60 dni,
- odmiany średnio wczesne: 61-70 dni,
- odmiany średnio późne: ponad 70 dni.
ROZSTAWA: 50-60 x 50-60 cm
NAWOŻENIE na 1ar: 2.0-2.5 kg N, 1kg P2O5, 2.0-2.4 kg K2O, 3-4g soli molibdenu, 0.3kg boraksu.
CHOROBY: kiła kapuściana, bakteryjne gnicie róż, brunatnienie róż, biczykowatość.
SZKODNIKI: mątwik burakowy, pchełki, śmietka kapuściana, chowacz czterozębny, chowacz burakwiaczek, paciornica krzyżowianka, mszyca kapuściana, tantniś krzyżowiaczek, piętnówka kapustnica, bielinek kapustnik, bielinek rzepnik.
Kapusta Brukselska (Brassica oleracea var. gemmifera)
Brukselka jest bogatym źródłem białka roślinnego, karotenu i witaminy C, E, K, i z grupy B. Potrzebuje długiego i chłodnego okresu wzrostu. Uprawia się ją w drugim roku po oborniku. Dobrze plonuje na glebach o uregulowanych stosunkach powietrznowodnych, zdrenowanych, zasobnych w próchnicę i wapń o pH 6,0-6,8. Siew rzędowo na rozsadniku w ilości 2g/m². Nasiona przed siewem zaprawiamy. Rozsada jest gotowa do wysadzenia w pole po 6-8 tygodniach. Przy siewie wprost do gruntu nasiona wysiewamy dwa tygodnie później, jak na rozsadniku. Głębokość siewu 1-2 cm. Ilość nasion w 1g: 300-400 szt.
Zabiegi pielęgnacyjne: nawożenie pogłówne, nawadnianie, odchwaszczanie, podlewanie, spulchnianie międzyrzędzi, przerywanie roślin w fazie 2-3 liści, ogławianie, usuwanie liści od wierzchołka do połowy roślin.
Optimum temperaturowe dla różnych faz wzrostu brukselki:
- bardzo młode rośliny 17-25ºC,
- nieco starsze rośliny 17ºC,
- dorosłe rośliny 21ºC,
- w czasie wzrostu główek 12ºC,
- min. temp. wzrostu 6ºC,
- min. temp. zimą -17ºC.
SIEW: 10-30.IV, 15.III-15.V.
PIKOWANIE: IV-V.
ROZSADA: V-VII.
ZBIÓR: X – XII.
ROZSTAWA: 60 x 40-55 cm.
NAWOŻENIE na 1ar: 2-3 kg N, 0,7-1,2 kg P2O5, 2-2,5 kg K2O, 1,2 Mg, 5-10g Mo.
SZKODNIKI: pchełki ziemne, śmietka kapuściana, mszyca kapuściana, bielinek kapustnik, rzepnik, piętnówka kapustnica, paciornica krzyżowianka.
CHOROBY: kiła kapuściana, zgorzel siewek kapusty, mączniak rzekomy kapusty.
Arbuz - Kawon (Citrullus vulgaris)
Kawon to roślina klimatu ciepłego. W naszym klimacie nadaje się do uprawy wyłącznie z rozsady. Wymaga gleby żyznej, przepuszczalnej, łatwo nagrzewającej się. Stanowisko słoneczne, osłonięte od wiatru, o wystawie południowej. Nasiona przed siewem zaprawiamy. Siew w szklarni do doniczek o średnicy 7-8 cm. Optymalna temperatura kiełkowania 20°C. Zahartowaną rozsadę, mającą 4-5 liści, wysadzamy na miejsce stałe na przełomie maja-czerwca. Rośliny najlepiej rosną w temperaturze 28-30°C. Poniżej 24°C następuje susza fizjologiczna. Na pędach pozostawiamy tylko po 4-5 zawiązków. Nie należy ich ciąć. Wycinamy jedynie pędy nie owocujące i słabe. Ilość nasion w 1g: 10-20 sztuk.
Zabiegi pielęgnacyjne polegają na niszczeniu chwastów, spulchnianiu gleby, nawożeniu, podsypywaniu łodyg w celu wytworzenia korzeni przybyszowych.
SIEW: V.
ROZSADA: V-VI.
ZBIÓR: IX-X.
ROZSTAWA: 80-100 x 100 cm.
NAWOŻENIE na 1 ar: 1 kg N, 4 kg P2O5, 1.5 kg K2O, CuO.
CHOROBY: duża wrażliwość na niedobór miedzi, zgorzel siewek, mączniak rzekomy, mączniak prawdziwy, parch dyniowatych, antraknoza dyniowatych.
SZKODNIKI: mszyce, przędziorek chmielowiec, drutowce, wciornastki.
Kalarepa (Brassica oleracea var. gongylodes)
Kalarepa zawiera dużo witaaminy C oraz wapnia i żelaza. Uprawia się ją wyłącznie z rozsady, w drugim roku po oborniku jako przedplon, poplon lub współrzędnie z innymi roślinami. Najlepiej rośnie na glebach próchniczych, wilgotnych i żyznych, szybko nagrzewających się (pH 5,5-6,8). Nasiona kiełkują w temp. 12°C. Temperatura przy produkcji rozsady powinna wnosić 12°C i nie może spadać poniżej 8°C. Produkcja rozsady trwa 35-45 dni. Na miejsce stałe wysadzamy ją gdy ma 4-5 dobrze wykształconych liści. Dobrze zahartowana znosi przymrozki do -4°C. Odmiany średnio późne i późne nawozimy azotem, gdy zaczyna tworzyć zgrubienie (1,5-2,0 kg N/ar). Niedobór wody w glebie i wysoka temperatura powodują łykowacenie tkanek, a długotrwałe opady przyczyniają się do pękania zgrubień. Ilość nasion w 1g: 300-400 szt.
Zabiegi pielęgnacyjne: odchwaszczanie, nawożenie pogłówne, deszczowanie.
Uprawa wczesna: siew szklarnia 15-30.II, sadzenie rozsady IV, zbiór 20-30.V — odm. wczesne
Uprawa śr.wczesna: siew rozsadnik IV, sadzenie rozsady V, zbiór VI-VII — odm. wczesne
Uprawa poźna: siew rozsadnik koniec IV – początek VII, sadzenie rozsady VIII, zbiór IX-X — odm. wczesne
Uprawa poźna: siew rozsadnik V – początek VI, sadzenie rozsady VII, zbiór X-XI — odm. późne
PIKOWANIE: 1-15.III, 15.IV-10.V, VII.
ROZSTAWA: 20-30 x 20-40 cm.
NAWOŻENIE (tylko odmiany średnio późne i późne): 1.5-2 kg N/ar, P2O5 i K2O wskazane.
CHOROBY: kiła kapuściana, zgorzel siewek kapusty, mączniak rzekomy kapusty.
SZKODNIK: pchełki ziemne, śmietka kapuściana, mszyca kapuściana, bielinek kapustnik, rzepnik, piętnówka kapustnica, paciornica krzyżowianka.
Koper ogrodowy (Anethum graveolens)
Koper ogrodowy to roślina jednoroczna o wysokości 120-150cm. Świeże młode ziele zawiera dużo witaminy C, olejki lotne i składniki mineralne. Daje wysoki plon masy zielonej. Wymaga gleby niezbyt ciężkiej, żyznej, dostatecznie wilgotnej (pH 6,8-7,5). Stanowisko słoneczne. Uprawiamy go w drugim roku po oborniku. Zaprawione nasiona wysiewamy wprost do gruntu, na głębokości 1-2 cm. W uprawie amatorskiej stosujemy siew współrzędny z innymi warzywami. Optymalna temp. wzrostu 20°C. Młode liście zbieramy, kiedy osiągną 15-20 cm wysokości. Ilość nasion w 1g: 500-800 szt.
Zabiegi pielęgnacyjne: odchwaszczanie, wzruszanie międzyrzędzi, nawadnianie.
SIEW: 15.XI – połowa III, połowa III – 15.VIII.
ZBIÓR: I-VIII
ROZSTAWA: 2-3 x 15-30 cm.
NAWOŻENIE na 1ar: 0.4kg N, 0.95 kg P2O5, 0.75 kg K2O.
CHOROBY: zgorzel siewek, zamieranie roślin, mączniak prawdziwy baldaszkowatych.
SZKODNIKI: mszyce.
Kukurydza cukrowa (Zea mays var. sachcarata)
Kukurydza cukrowa jest rośliną jednoroczną i ciepłolubną. Wymaga gleby lekkiej, przewiewnej, zasobnej w próchnicę o pH 5,5-6,5. Stanowisko słoneczne. Nasiona wysiewamy w drugiej połowie maja, gdy gleba ogrzeje się do temp. 8ºC, na głębokość 4-6 cm, w ilości 15-40 kg/1ha. Optymalna obsada to 8 roślin 1 m². Optymalna temp. wzrostu 21-27ºC. Zbiór kolb przeprowadzamy w późnej fazie dojrzałości mlecznej, tj. od sierpnia do połowy października. Zbieramy kolby wraz z okrywającymi ją liśćmi. Można je przez kilka dni przechowywać w temp. 4ºC. Ilość nasion w 1g: 5-10 szt.
Zabiegi pielęgnacyjne: odchwaszczanie w początkowej fazie wzrostu.
SIEW: 10.V-1.VI.
ZBIÓR: VIII-15.X.
NAWOŻENIE PRZEDSIEWNE na 1ar: 1.5kg N, 1-1.2 P2O5, 1.8-2 K2O.
ROZSTAWA: 50-60 x 18 cm.
Marchew (Daucus carota ssp. sativus)
Marchew wymaga gleby lekkiej, żyznej, dobrze uprawionej, o średnim poziomie nawożenia. Najlepsza jest gleba gliniasto-piaszczysta. Nasiona wysiewamy na głębokość 2 cm w ilości 6-8g/m2 odmiany późne i 10-12g/m2 odmiany wczesne. Optymalna temperatura kiełkowania 12-16°C. Uprawa w 2-3 roku po oborniku. Najkorzystniejsza temp. do rozwoju korzenia spichrzowego wynosi 15-21°C. Wrażliwa na niedobór azotu i potasu. Ze względu na możliwość występowania nicieni, nie należy uprawiać marchwi po korzeniowych, strączkowych, ogórkach i pomidorach. Ilość nasion w 1g: 700-900 sztuk.
Zabiegi pielęgnacyjne: niszczenie skorupy w międzyrzędziach, deszczowanie przy niedoborze wody w okresie formowania korzeni, odchwaszczanie, nawożenie przedsiewne fosforem i potasem oraz pogłówne azotem.
SIEW:
- odmiany wczesne — II-III, połowa XI-XII,
- odmiany średnio-późne — IV-połowa V,
- odmiany późne — 15.IV-V.
ZBIÓR: VI-XI.
NAWOŻENIE na 1 ar: Azot 1-2 kg N, Fosfor 1-1.5 kg P205 pogłównie, Potas 2-2.4 kg K20 pogłównie.
ROZSTAWA: 2,5-3 x 45 cm.
CHOROBY BAKTERYJNE: mokra zgnilizna korzeni atakująca korzenie w kopcach i przechowalniach, bakteryjna plamistość marchwi.
CHOROBY GRZYBOWE: czarna plamistość korzeni, zgnilizna twardzikowa, mączniak prawdziwy baldaszkowych.
SZKODNIKI: połyśnica marchwianka, mszyce, guzak północny, rolnice, drutowce, chwościk, Polanica zielonka.
Melon (Cucumis melo)
Melon to roślina klimatu ciepłego. W naszych warunkach nadaje się do uprawy pod osłonami, a w rejonach o długim i ciepłym lecie do uprawy w gruncie. Wymaga gleby żyznej, przepuszczalnej, łatwo nagrzewającej się o pH 6,0-7,0. Stanowisko osłonięte od wiatru o wystawie południowej. Nasiona przed siewem zaprawiamy. Siew w szklarni do doniczek. Temperatura kiełkowania 25-30°C. Po wschodach 18°C, a w dalszym okresie uprawy 20-24°C. Uprawiamy go wyłącznie z rozsady, którą na miejsce stałe wysadzamy od połowy maja do czerwca, w ilości 2 rośliny na 1 m2 . Melony uprawiane w polu prowadzimy bez cięcia. Pod osłonami pędy boczne przycinamy za zawiązanym owocem. Ilość nasion w 1g: 20-35 szt.
Zabiegi pielęgnacyjne: hartowanie rozsady przed wysadzeniem, płytkie odchwaszczanie mechaniczne lub ściółkowanie czarną folią międzyrzędzi, nawożenie pogłówne, usuwanie nadmiaru owoców na roślinie.
SIEW: 10.IV-1.V.
PIKOWANIE: 1-15.V.
ROZSADA: 15.V-VI.
ZBIÓR: VII-IX.
ROZSTAWA: 50-80 x 100-120 cm.
NAWOŻENIE na 1ar: 1 kg N, 4 kg P2O5, 1.5 kg K2O.
CHOROBY FIZJOLOGICZNE: niepasożytnicze więdnięcie roślin (zbyt niska temp. gleby i powietrza), opadanie kwiatów i zawiązków owoców (duże skoki temperatury), pękanie owoców (nadmierne wahania wilgotności gleby).
CHOROBY: zgorzel siewek, mączniak rzekomy, mączniak prawdziwy, parch dyniowatych, antraknoza dyniowatych. SZKODNIKI: śmietka kiełkówka, wciornastki, zmienniki, przędziorki.
Ogórek gruntowy (Cucumis sativus)
Ogórek gruntowy wymaga gleby żyznej, przepuszczalnej, ciepłej, nie zakwaszonej, szybko nagrzewającej się i stanowiska słonecznego, osłoniętego od wiatru. Uprawiamy go w pierwszym roku po oborniku. Zaprawione nasiona wysiewamy rzędowo lub gniazdowo, po 2-3 nasiona do dołka. Głębokość siewu 1,5-2 cm. Minimalna temp. kiełkowania 15-18°C. Optymalna wilgotność gleby 65-95%. Ilość nasion w 1g: 25-60 szt.
Zabiegi pielęgnacyjne: odchwaszczanie, nawadnianie, spulchnianie.
SIEW: 10 V - 1.VI.
ZBIÓR: VII-IX.
ROZSTAWA: 10-20 x 60-150 cm.
NAWOŻENIE na 1ar: 0.3-0.4 kg obornika, 1kg N, 1 kg P2O5, 2,5 kg K2O.
CHOROBY: gorzknienie ogórka, żółknięcie ogórka, mozaika ogórka, kanciasta plamistość, zgorzel siewek, parch dyniowatych, antraknoza dyniowatych, mączniak prawdziwy, mączniak rzekomy.
SZKODNIKI: śmietka kiełkówka, przędziorek chmielowiec, mszyca, zmiennik lucernowiec, wciornastek tytoniowiec.
Ogórek szklarniowy (Cucumis sativus)
Ogórek szklarniowy uprawiamy w szklarniach lub wysokich ogrzewanych tunelach foliowych. Nasiona przed siewem zaprawiamy i przez 24 godziny podkiełkowujemy, następnie wysiewamy do doniczek o średnicy 8-10 cm lub do skrzynek o rozstawie 3 x 3 cm. Wysiane nasiona przykrywamy centymetrową warstwą ziemi. W czasie kiełkowania nasiona wymagają wysokiej wilgotności podłoża o temperaturze 25°C. Glebę i podłoże przed rozpoczęciem uprawy odkażamy. Optymalna temperatura powietrza 22-25°C w dzień i 18-20°C w nocy. Rozsada nie może się wzajemnie zacieniać, gdyż hamuje to wytwarzanie korzeni. Światło powinno być intensywne ale rozproszone. Roślina ma duże wymagania wodne i nawozowe, jest wrażliwa na zasolenie. Optymalna wilgotność powietrza 85-95%. Gleba powinna mieć pH 6,0-7,0. Uprawa odbywa się w cyklu jesiennym lub wiosennym. Ilość nasion w 1g: 25-60 szt.
Zabiegi pielęgnacyjne: nawadnianie, wietrzenie, nawożenie, cięcie, regulowanie wilgotności podłoża i powietrza, podpieranie roślin oraz ochrona chemiczna i biologiczna.
SIEW: 10-20. XI, 15.I - 15.II, 15.VI - 15.VII.
ROZSADA: 15-30.I, 15.II-17.III, 15.VII-15.VIII.
ZBIÓR: 15-27.II, 17.III-17.IV, 15.VIII-15.IX.
NAWOŻENIE (mg/l podłoża): 250-500 mg N, 300-450 mg P2O5, 800-1200 mg K2O.
ROZSTAWA: 50-65 cm x 60-80 cm.
CHOROBY: więdnięcie ogórków, opadanie zawiązków, chloroza liści, gorzknienie owoców, żółta mozaika ogórka, zielona mozaika ogórka, kanciasta plamistość bakteryjna, fuzaryjne więdnięcie, zgnilizna twardzikowa, korynesporoza dyniowatych, mączniak prawdziwy, antraknoza dyniowatych, parch dyniowatych, szara pleśń.
SZKODNIKI: przędziorek chmielowiec, mączlik szkalrniowy, mszyca, mątwik korzeniowy.
Papryka (Capsicum annuum)
Papryka do uprawy w polu wymaga gleby wilgotnej, przepuszczalnej, próchnicznej i piaszczystogliniastej, przewiewnej, w dobrej kulturze o pH 6,7 - 7,2. Uprawiamy ją w pierwszym roku po oborniku. Zaprawione nasiona wysiewamy do skrzynek w szklarni lub ciepłego inspektu. Stanowisko słoneczne, osłonięte od wiatrów o wystawie południowej. Optymalna temperatura kiełkowania 20°C. Optymalna temp. wzrostu w dzień 26°C, a w nocy 17°C. Ilość nasion w 1g: 130-200 sztuk.
Zabiegi pielęgnacyjne: nawadnianie w okresie suszy, nawożenie pogłówne, odchwaszczanie.
SIEW: 10.II-III (j.ziel), III-IV (c.ziel).
PIKOWANIE: 25.II-15.III (j.ziel), IV-V (c.ziel).
ROZSADA: 20.IV-20.VI.
ZBIÓR: VI-VII (j.ziel), 15.VII-VIII (c.ziel).
NAWOŻENIE na 1m3 podłoża: N150-300g, P2O5 340-570g, K2O 300-480g, CaO 1400-2100g, MgO 160-330g.
CHOROBY: sucha zgnilizna wierzchołków owoców, mozaika, czarna plamistość bakteryjna, zgorzel podstawy łodygi, fuzaryjne więdnięcie, szara pleśń.
SZKODNIKI: mszyca brzoskwiniowo-ziemniaczana.
